In het Nederlands Dagblad staat het bericht:

'Politie gehandicapte niet laten verhoren'

van onze redactie binnenland

DEN HAAG - Het Openbaar Ministerie (OM) begaat een grote fout door het verhoren van getuigen, slachtoffers en verdachten met een verstandelijke beperking voortaan aan politierechercheurs over te laten.

Volgens orthopedagogen en psychologen die nu nog voor een groot deel belast zijn met het verhoren van verstandelijk gehandicapten, zijn politierechercheurs onvoldoende in staat de problematiek van deze mensen te herkennen en begrijpen ze niet altijd wat ze bedoelen. Dat brengt het risico mee dat er geen (betrouwbare) verklaring op papier komt, waardoor mogelijke daders vrijuit gaan. Ook de politie toont zich sceptisch over de nieuwe richtlijn die per 1 november moet ingaan.
De beheerders van de vijf zogeheten verhoorstudio's, speciaal ingerichte kamers voor het verhoren van minderjarigen en verstandelijk gehandicapten, hebben hun zorgen kenbaar gemaakt in een brief aan de top van het OM. Zij vrezen vooral bij mensen die meervoudig verstandelijk gehandicapt zijn in de problemen te komen. Sinds 1997 bestaat er een zogeheten 'verhoorpool' van vijf orthopedagogen en psychologen die werkzaam zijn in de zorg voor verstandelijk gehandicapten. De pool is ontstaan op initiatief van de gehandicaptenzorg en de rechercheschool, uit onvrede over de wijze waarop verhoren met verstandelijk gehandicapten plaatsvonden. Zo begrepen rechercheurs hen vaak niet goed, waardoor zaken stukliepen en daders vrijuit gingen.

Richtlijn
Een nieuwe richtlijn, opgesteld door het college van procureurs-generaal, bepaalt echter dat álle verhoren voortaan door rechercheurs moeten worden gedaan. Het OM verdedigt de nieuwe richtlijn, die per 1 november ingaat, door te wijzen op de 'sterk wisselende kwaliteit' van de verhoren door de deskundigen. Bovendien zouden de deskundigen zich in de verhoren te veel als hulpverlener opstellen en te weinig juridische kennis hebben, waardoor ze bijvoorbeeld te weinig letten op de bewijslast. Het OM wijst er verder op dat de deskundigen een coachende rol behouden en tijdens een verhoor in de zogeheten regieruimte (een kamer achter glas, van waaruit kan worden meegekeken, red.) aanwezig kunnen zijn.
Volgens de deskundigen, die jaarlijks zo'n 140 verhoren doen, biedt dat echter geen soelaas. "Dan ben je altijd te laat", zegt orthopedagoog Aafke Scharloo. "De verhoorder zou dan steeds weer terug moeten schakelen in zijn verhoor. En als er iets is wat verstandelijk gehandicapten niet kunnen, is dat het. Bovendien haken ze al gauw af als ze zich niet begrepen voelen." Scharloo wijst er op dat communiceren met verstandelijk gehandicapten een vak apart is. "Als je hen verkeerd benadert, dan kun je een betrouwbare verklaring wel vergeten." Volgens haar tast het besluit de rechtspositie van mensen met een verstandelijke beperking aan. Ze vreest dat zaken onnodig stuk lopen en daders vrijuit gaan.