Een gehandicapte komt de kerkenraad niet in

Kerkredactie

UTRECHT - Een te steile hellingbaan of een deurbel die te hoog zit, kan een gehandicapte kerkbezoeker voor een probleem stellen. Erger nog is uitsluiting van bijvoorbeeld catechisatie of de kerkenraad. "Als je binnen bent en je kunt nergens aan meedoen, heb je niets aan toegankelijkheid."

Vooral in monumentale gebouwen moeten gehandicapten vaak nogal wat obstakels passeren voordat ze binnen zijn. "Met kunst- en vliegwerk proberen mensen daar iets aan te doen, maar dat is vaak niet goed overdacht", zegt voorzitter mr. G. Th. A. Menges van de stichting Kom Beter Binnen (KBB). "Een gehandicapte wil op eigen kracht naar binnen kunnen. Niet met hulp van anderen."
Een te steile hellingbaan is, hoe goedbedoeld ook, geen oplossing. Bovendien behoeven ook andere groepen dan rolstoelgebruikers aanpassingen. Menges, zelf rolstoelganger: "Blinden, slechthorenden, elke gehandicapte heeft zijn eigen wensen."
Toegankelijkheid is een belangrijke voorwaarde om te kunnen deelnemen aan kerkelijke activiteiten. Daar is het Menges vooral om te doen. Zijn stichting belegde donderdagmiddag in het protestants dienstencentrum in Utrecht een bijeenkomst over religie en handicap, in samenwerking met Taskforce Handicap en Samenleving en het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO).
"De christelijke visie op de gemeente is dat iedereen meedoet. Als een gehandicapte letterlijk en figuurlijk geen toegang heeft, is hij een outcast, zoals die er ook waren in de tijd van de Bijbel."
Volgens de voorzitter staan gehandicapten nogal eens buiten kerkelijke besturen of kerkenraden. "Zij zijn in staat mee te doen en te denken, maar niemand vraagt hen. Er wordt op voorhand gezegd: "Dat zal wel te moeilijk voor hen zijn.""
Hetzelfde geldt voor vrijwilligerswerk, zegt Menges. "Gehandicapten zijn het voorwerp van zorg, terwijl ze zelf ook vrijwilliger kunnen zijn. Misschien hebben zij minder uithoudingsvermogen. We moeten echter niet altijd focussen op wat niet kan. Wie heeft er bovendien geen beperking? Sommigen zijn bang in het donker. Dat maakt een mens tot mens."
Namens de stichting, die zich ten doel stelt de toegankelijkheid van kerkgebouwen te verbeteren, presenteerde de voorzitter donderdagmiddag een brochure, een cd-rom en de vernieuwde website van de stichting. Op deze site heeft Kom Beter Binnen een begin gemaakt met een inventarisatie van de toegankelijkheid van kerkgebouwen in Nederland. In 2010 moeten er 2000 kerken op de site staan.
De site is een handig hulpmiddel voor gehandicapten die willen weten of ze een kerk in kunnen komen. Menges hoopt bovendien dat de website kerken noopt tot het verbeteren van de toegankelijkheid. "Al was het maar dat ze de deurbel lager plaatsen."
J. Franken is namens de PNK betrokken bij de bijeenkomst over religie en handicap. In de beeldvorming horen gehandicapten er niet bij, zegt hij. „Hoewel er meer aandacht voor hen is dan vroeger, blijven kerken vasthouden aan aparte catechisatiegroepen en kerkdiensten.” Hij bemerkt bovendien dat mensen niet overweg kunnen met de theologische notie van het geschapen zijn naar Gods beeld als het gaat om gehandicapten.
Verschillende sprekers, onder wie de synodevoorzitter van de PKN, ds. G. de Fijter, gingen in op de beeldvorming over gehandicapten in relatie tot geloof en geloofsbeleving. Ook Hannie van Leeuwen, voorzitter van de Taskforce Handicap en Samenleving, leverde een bijdrage aan de bijeenkomst.
Op de foto dominee Gerrit de Fijter